Με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την πρώτη δημοσίευση για τα θαλάσσια ερπετά του Μεσοζωικού Αιώνα από τον
Sir Everard Home το
1814, η επιστημονική επιθεώρηση
Geological Magazine αφιέρωσε τη νέα της έκδοση στα εντυπωσιακά αυτά πλάσματα του υδάτινου κόσμου της εποχής των Δεινοσαύρων. Νέα γένη και είδη, καθώς και μελέτες για την παλαιοβιολογία και την παλαιοοικολογία των ζώων αυτών, παρουσιάζονται μέσα από 14 δημοσιεύσεις από 33 επιστήμονες διαφόρων εθνικοτήτων.
Απολιθώματα του Πλιοσαυρόμορφου
Polyptychodon (copyright Benjamin Kear)
Ανάμεσά τους και η έρευνα των
Benjamin Kear (Πανεπιστήμιο Uppsala),
Boris Ekrt (Εθνικό Μουσείο της Πράγας),
Jozef Prokop (Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Πράγας) και
Γεωργίου Γεωργαλή (ΑΠΘ) σχετικά με τα
θαλάσσια ερπετά της
Τουρόνιας εποχής (Κρητιδική περίοδος) της Βοημίας, Τσεχία. Παρουσιάζεται εκτενής αναφορά και περιγραφή των απολιθωμάτων αυτής της εποχής (94 – 90 εκατομμύρια χρόνια πριν) και τονίζεται η βιογεωγραφική και ταξινομική τους σημασία.
Θαλάσσιες Χελώνες (κάποιες μάλιστα ακόμη και τεραστίων διαστάσεων),
Πλησιόσαυροι και
Μοσάσαυροι συνθέτουν τη Βιοποικιλότητα ερπετών της προϊστορικής θαλάσσιας Τσεχίας.
Απολιθώματα θαλασσίων Χελωνών από την Κρητιδική περίοδο της Τσεχίας (copyright Benjamin Kear)
Άξια αναφοράς είναι και η παρουσία του
Polyptychodon, ενός Πλιοσαυρόμορφου πλησιόσαυρου γιγανταίων διαστάσεων. Τα Πλιοσαυρόμορφα (Pliosauromorpha) ήταν ως επί το πλείστον βραχύλαιμοι πλησιόσαυροι και κυριάρχησαν στις θάλασσες και τους ωκεανούς της γης ως οι κορυφαίοι θηρευτές των Μεσοζωικών θαλασσών! Τα Πλιοσαυρόμορφα φαίνεται να εξαφανίστηκαν κατά το τέλος της Τουρόνιας εποχής, πιθανόν έχοντας αντικατασταθεί ολοκληρωτικά από τη νέα ανερχόμενη δύναμη των θαλασσών της Κρητιδικής, τις θαλάσσιες σαύρες Μοσάσαυρους.
Αναπαράσταση της κεφαλής του
Polyptychodon (κατασκευή Βασίλειος Μιχαηλίδης)
Πηγή: Kear, B.P., Ekrt, B., Prokop, J., and Georgalis, G.L., (2014). Turonian marine amniotes from the Bohemian Cretaceous Basin, Czech Republic. Geological Magazine. Vol. 151, pp. 183-198.
Γ. Γεωργαλής για το herpetofauna.gr