Τοξικό βακτήριο, μόνιμος «κάτοικος»
Το microcystis, που ευθύνεται για την εικόνα της λίμνης Καστοριάς, είχε εντοπιστεί προ 20ετίας
Του Θαναση Tσιγγανα
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Ενα κυανοβακτήριο με την ονομασία microcystis που παράγει μια τοξική μικροκυστίνη και η οποία σε μεγάλες συγκεντρώσεις γίνεται απειλητική στα νερά των λιμνών όλου του κόσμου, είναι «η αιτία του κακού» για την σημερινή κατάσταση στη λίμνη της Καστοριάς.
Η έντονη δυσοσμία από το τοξικό φυτοπλαγκτόν που αναδίδεται από την επιφάνεια της λίμνης έχει «πνίξει» τις τελευταίες εβδομάδες την περιοχή προκαλώντας αντιδράσεις κατοίκων και φορέων. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, κάτοικοι κρέμασαν προχθές άσπρες κορδέλες στα κιγκλιδώματα του προαυλίου της Νομαρχίας.
Ο νομάρχης Καστοριάς, κ .Κ. Λιάντσης, σε συναντήσεις που είχε στην Αθήνα με εκπροσώπους του υπ. Περιβάλλοντος και τον πρόεδρο της Βουλής κ. Φ. Πετσάλνικο, συζήτησε για τα μέτρα εξυγίανσης της λίμνης.
Οπως αποκαλύπτουν οι ειδικοί επιστήμονες του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, η ύπαρξη του μικροοργανισμού στα νερά της είχε εντοπιστεί από τις πρώτες εργαστηριακές έρευνες στη λίμνη προ 20ετίας, ενώ πρόσφατες αναλύσεις DNA επιβεβαίωσαν ότι ο μικροοργανισμός έχει τα γονίδια που παράγουν τοξίνες. «Τρία χρόνια μετά τη διακοπή της ροής αστικών λυμάτων στη λίμνη, το 1995, η ποιότητα του νερού παρουσίασε βελτίωση από το συγκεκριμένο κυανοβακτήριο, το οποίο όμως εξακολουθεί να υπάρχει στα νερά της με εξάρσεις και υφέσεις», σημειώνει η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Βιολογίας, κ. Μαρία Μουστάκα. Το 2000, μάλιστα, ομάδα επιστημόνων από τη Θεσσαλονίκη είχε παρουσιάσει τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας σε εκδήλωση του Δήμου Καστοριάς και προτάθηκαν λύσεις για την αντιμετώπισή του.
«Τον περασμένο χειμώνα, από εργαστηριακές αναλύσεις διαπιστώσαμε ότι βρισκόταν και πάλι σε υψηλά επίπεδα και το φετινό καλοκαίρι λόγω υψηλών θερμοκρασιών εξαπλώθηκε και βρίσκεται σε τέτοια έξαρση που προκαλεί όλη αυτή την αρνητική εικόνα».
Εκείνο που δεν μπορούν να πουν στην παρούσα φάση οι επιστήμονες του Τμήματος Βιολογίας, είναι τα επίπεδα της τοξικής μικροκυστίνης, που σίγουρα υπάρχει στα νερά, αλλά δεν έχουν γίνει ειδικά γι’ αυτήν μετρήσεις τελευταία. Η συγκεκριμένη μικροκυστίνη σε υψηλές συγκεντρώσεις (τα επίπεδά της καθορίζει η ΠΟΥ) εγκυμονεί κινδύνους ακόμη και για τη δημόσια υγεία όταν τα νερά προορίζονται για ύδρευση, ενώ δημιουργεί διαταραχές στην βιοποικιλότητα και στο τροφικό πλέγμα της λίμνης.
Εμπειρία και τεχνογνωσίαΤο τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ, λόγω της κατάλληλης τεχνογνωσίας και της ερευνητικής εμπειρίας που διαθέτει από 20ετίας στην συγκεκριμένη λίμνη –αλλά και για πολλές από τις λίμνες της χώρας– πρότεινε επισήμως χθες τη σύσταση ομάδας από διεθνώς αναγνωρισμένους ερευνητές οι οποίοι θα γνωμοδοτήσουν για την κατάσταση των νερών της και θα συμβάλουν επιστημονικά στη διαχείριση του προβλήματος.
«Σε τέτοιες περιπτώσεις, ενισχύουμε φυσικές διεργασίες ανταγωνιστικών ειδών που μειώνουν τα κυανοβακτήρια, όπως υδρόβιων φυτών, ανέφερε η κ. Μουστάκα.
Μελέτη για τη λίμνη τεσσάρων επιστημόνων του Τμήματος έτυχε το 2005 διεθνούς αναγνώρισης από τον ΠΟΥ. «Η προσπάθεια απαξίωσης της επιστημονικής γνώσης θα οξύνει αντί να περιορίσει τα προβλήματα της λίμνης», επισημαίνει ο πρόεδρος του Τμήματος, κ. Μηνάς Αρσενάκης. «Σχέδια αποκατάστασης που δεν βασίζονται στην επιστημονική γνώση δεν θα έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα», προσθέτει.
Πηγή: kathimerini.gr
