Στις μέρες μας πολλοί είναι αυτοί που επιλέγουν ερπετά και αμφίβια για κατοικίδια, ως κάτι το διαφορετικό και ιδιαίτερο. Πολλοί από αυτούς όμως σύντομα τα βαριούνται ή δυσκολεύονται να τα φροντίσουν καθώς γίνονται όλο και πιο μεγάλα και απαιτητικά, έτσι ένας τεράστιος αριθμός από αυτά καταλήγει στη φύση να μοιράζεται τους οικότοπους με τα υπόλοιπα εντόπια άγρια είδη. Δεδομένου ότι τα περισσότερα είδη που μπορεί να βρει κανείς σε καταστήματα κατοικιδίων προέρχονται από τροπικές χώρες, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως δεν θα επιβίωναν μετά από έναν χειμώνα στο περιβάλλον χωρών της εύκρατης ζώνης. Όμως πολλά είναι τα είδη που προέρχονται από χώρες με παρόμοιο κλίμα και καταφέρνουν να επιβιώσουν. Το αποτέλεσμα είναι να εμφανίζονται όλο και περισσότερα εισαγόμενα είδη σε φυσικούς οικότοπους απειλώντας σοβαρά την λεπτή ισορροπία του οικοσυστήματος.
Σήμερα η Ευρώπη αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα εισαγόμενων ειδών με τουλάχιστον 2 είδη αμφιβίων, 2 είδη ερπετών και πολλά είδη θηλαστικών, πτηνών και ιχθύων, προερχόμενων από άλλες ηπείρους, να προκαλούν ανισορροπία στα οικοσυστήματα και να απειλούν με επικίνδυνη μείωση τους πληθυσμούς ενδημικών και εντόπιων ειδών. Στην Ελλάδα έχει γίνει πλέον αισθητό το πρόβλημα της εισαγωγής της Νεροχελώνας με τα “κόκκινα αυτιά” και του Αμερικανικού “Bullfrog”.
Φωτογραφία: Ηλίας Στραχίνης | Οι Νεροχελώνες με τα "κόκκινα αυτιά" (Trachemys scripta) προέρχονται από την Βόρεια Αμερική και είναι πολύ δημοφιλείς για τα χρώματά τους. Πωλούνται σχεδόν σε όλα τα καταστήματα κατοικιδίων σε πολύ μικρή ηλικία. Συχνά όμως καμία ενημέρωση δεν παρέχεται στους αγοραστές με συνέπεια πολύ εύκολα να απελευθερώνονται από αυτούς σε φυσικούς υγρότοπους, όταν αρχίσουν να γίνονται άβολες και απαιτητικές.
Το αποτέλεσμα είναι να κυριαρχούν σήμερα σε αμέτρητους υγρότοπους, ανταγωνίζοντας και εκτοπίζοντας τις εντόπιες Νεροχελώνες απειλώντας τους πληθυσμούς των, αφού γίνονται μεγαλύτερες, πιο ισχυρές και πιο επιθετικές από τις ελληνικές στον ανταγωνισμό για τροφή και επικράτεια. Παράλληλα, καταφέρνουν και αναπαράγονται αλλά και τρων τα αυγά των εντόπιων χελωνών. Καμία λύση δεν έχει προταθεί ακόμα από επίσημους φορείς, έτσι το πρόβλημα δείχνει να παίρνει μεγάλες διαστάσεις με δυσάρεστα αποτελέσματα στο εγγύς μέλλον. |
Φωτογραφία: Ηλίας Στραχίνης | Ο Αμερικανικός βάτραχος "Bullfrog" ή Βουβαλοβάτραχος (Lythobates catesbeianus) έχει κάνει κι αυτός την εμφάνισή του σε υγρότοπους της Αττικής και της Κρήτης. Προέρχεται κι αυτός από περιοχές της Β. Αμερικής. Χαρακτηριστική είναι η επιρροή της εισαγωγής του στην τεχνητή λίμνη Αγιάς στον Νομό Χανίων με καταστροφικές συνέπειες, αφού αφάνισε παντελώς από την λίμνη τον ενδημικό Κρητικό Βάτραχο (Pelophylax cretensis) και μετέτρεψε τον πρώην παράδεισο των εντόπιων αμφιβίων και ερπετών σε αποκλειστική αποικία του.
Το τεράστιο μέγεθός του, του επιτρέπει να τρέφεται με οτιδήποτε ζωντανό χωράει στο στόμα του, συμπεριλαμβανομένων άλλων αμφιβίων (ακόμα και του ίδιου είδους), ερπετών, μικρών θηλαστικών, πτηνών, κτλ. Ταυτόχρονα δεν αντιμετωπίζει κανέναν φυσικό εχθρό. Ο Αμερικανικός Βullfrog εισήχθει πιθανόν με την απελευθέρωση κάποιων ατόμων από ιδιοκτήτες που τα κρατούσαν ως κατοικίδια. |
Όσοι έχουν κατοικίδια και σέβονται το περιβάλλον και τους κατοίκους του θα πρέπει να σκεφτούν πολύ καλά προτού αποφασίσουν να απελευθερώσουν κάποιο από αυτά στην φύση και να αποκλείσουν κάτι τέτοιο ως επιλογή. Είναι πολύ σημαντικό, προτού αποκτήσουμε ένα κατοικίδιο, να ενημερωνόμαστε σωστά και να υπολογίζουμε όλα τα δεδομένα και τις απαιτήσεις του, για να μην βρεθούμε ποτέ στην δύσκολη θέση του αναγκαστικού αποχωρισμού του. Αν πάλι κάποιος έχει φτάσει σε αυτό το σημείο μπορεί να απευθυνθεί σε σχετικές με την πανίδα οργανώσεις ή ζωολογικά πάρκα και κήπους, αντί να επιλέξει την ζημιογόνα πράξη της απελευθέρωσης και της εισαγωγής του στην άγρια φύση.
Σύνταξη κειμένου: Ηλίας Στραχίνης -
herpetofauna.gr