Μην αιχμαλωτίζεις χελώνες από τη φύση!

 

Οι χελώνες είναι για τους περισσότερους τα πιο συμπαθητικά ερπετά. Αυτή η φιλική τους όψη όμως, σε συνδυασμό με την βραδεία τους κίνηση, είναι που τις βάζει και σε μεγάλους μπελάδες…

 

Όλα τα είδη χελώνας της χώρας μας, τόσο ξηράς, όσο και νερού, αντιμετωπίζουν σωρεία απειλών και πιέσεων και οι πληθυσμοί τους έχουν σταθερά μειωτική πορεία, σε βαθμό που είναι πλέον αισθητή. Η αδυναμία τους στο να κινηθούν με ταχύτητα τις καθιστά ευάλωτες. Έτσι, είναι ανυπολόγιστος ο αριθμός των χελωνών που χάνουν τη ζωή τους στους αυτοκινητόδρομους, και στις πυρκαγιές που κάθε χρόνο εξαφανίζουν τεράστιες δασικές και λιβαδικές εκτάσεις. Σε αυτά έρχονται να προστεθούν η οικιστική, η τουριστική, η βιομηχανική και η αγρο-κτηνοτροφική ανάπτυξη και επέκταση, που συρρικνώνουν όλο και περισσότερο τους βιότοπους όλων των άγριων ζώων, συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των χελώνων. Άλλες πιέσεις που αντιμετωπίζουν οι χελώνες είναι η ρύπανση και η εισαγωγή ξενικών ειδών.

 

Μια Μεσογειακή χελώνα που επιχειρεί να διασχίσει τον επαρχειακό δρόμο. Είναι ανυπολόγιστος ο αριθμός χελώνων που πατιούνται στους δρόμους κάθε χρόνο από διερχόμενα αυτοκίνητα.

 
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι χελώνες έχουν να αντιμετωπίσουν και την αιχμαλώτισή τους…

 

Εκατοντάδες χελώνες φαίνεται να αιχμαλωτίζονται κάθε χρόνο για να παίξουν τον ρόλο του κατοικιδίου, σε κήπους, αυλές και μπαλκόνια ελληνικών κατοικιών, αλλά και για τη διακίνησή τους στο λαθρεμπόριο ζώων, κυρίως προς χώρες του εξωτερικού. Σε συνθήκες αιχμαλωσίας ο αναπαραγωγικός τους ρόλος παύει να υπάρχει, ενώ στις περιπτώσεις που αιχμαλωτίζονται ζευγάρια, η αναπαραγωγή και η εναπόθεση αυγών γίνονται εξαιρετικά δύσκολα και σπάνια, και είναι αμφίβολο το μέλλον των μικρών, εάν αυτά τελικά καταφέρουν να έρθουν στον κόσμο. Παράλληλα, από την απομάκρυνση των χελωνών ζημιώνεται το φυσικό περιβάλλον, μιας και αποτελούν κι αυτές σημαντικούς κρίκους στο τροφικό πλέγμα και στις φυσικές διαδικασίες των οικοσυστημάτων.

Στην αιχμαλωσία η διατροφή των χελώνων είναι κατά κανόνα κακή και ελλιπής, καθώς τα λαχανικά και τα φρούτα που χρησιμοποιούμε εμείς είναι γι’αυτές διατροφικά φτωχά, έχουν υψηλές συγκεντρώσεις οξαλικών οξέων και προκαλούν εθισμό στις χελώνες, χωρίς να τους προσφέρουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση σοβαρών αναπτυξιακών προβλημάτων, δυσπλασιών του σκελετού, μέρος του οποίου είναι και το καβούκι, επιρρέπεια σε ασθένειες, και πολλά άλλα προβλήματα υγείας.

Οι χελώνες που βρίσκονται σε αιχμαλωσία συνήθως δεν μπορούν να βρουν την απαραίτητη ποικιλία θέσεων για να θερμορυθμίσουν, δηλαδή να ανεβάσουν ή να κατεβάσουν τη θερμοκρασία του σώματός τους, αναλόγως, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία τους να είναι πάντα είτε πολύ ψηλότερα ή πολύ χαμηλότερα από τα επιθυμητά επίπεδα για τις φυσιολογικές λειτουργίες του ζώου (τα ερπετά δεν παράγουν τη δική τους θερμότητα αλλά παίρνουν τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος). Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και στην επιλογή μέρους για τη χειμερία νάρκη τους, με αποτέλεσμα το χειμώνα να υποφέρουν, ή ακόμα και να πεθαίνουν, λόγω της μη εύρεσης κατάλληλης κρυψώνας που θα τις προστατέψει από τις παγωνιές.

 

Μια Κρασπεδοχελώνα σε κάποιο πάρκο της Αθήνας με αρχικά σημάδια πυραμιδισμού, κατά τον οποίο κάθε πλάκα του καβουκιού σχηματίζει εξογκώματα σαν «καρούμπαλα». Ο πυραμιδισμός είναι δυσπλασία του καβουκιού και είναι μια τυπική ένδειξη κακής διατροφής και ότι το ζώο βρίσκεται, ή υπήρξε, σε αιχμαλωσία. Photo by babisloyfakis, under license CC BY-NC 4.0.

 
Πιθανός κίνδυνος και για την ανθρώπινη υγεία

Σχεδόν όλα τα άγρια ερπετά είναι φορείς βακτηρίων σαλμονέλας. Τα βακτήρια αυτά κατά κανόνα δεν επηρεάζουν την υγεία των ερπετών, μπορούν όμως να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες στον άνθρωπο. Τα βακτήρια της σαλμονέλας μπορεί να βρίσκονται στα κόπρανα των ερπετών και σε όποια επιφάνεια έχει έρθει σε επαφή με αυτά, και έτσι, μέσω «απρόσεκτης υγιεινής», να καταλήξουν και στο δικό μας πεπτικό. Έτσι λοιπόν, οι γονείς μικρών παιδιών θα πρέπει να σκεφτούν διπλά και τριπλά προτού αποφασίσουν να αιχμαλωτίσουν και να δώσουν στο παιδί τους ένα άγριο χελωνάκι για κατοικίδιο (ή οποιοδήποτε άγριο ζώο γενικότερα).

 

Κρασπεδοχελώνα με σοβαρή σκελετική δυσπλασία, υπανάπτυξη και προβλήματα στην όραση, αποτέλεσμα ελλιπούς διατροφής και θερμορύθμισης σε αιχμαλωσία. Δείτε εδώ τη φυσιολογική εμφάνιση του είδους. Photo by Valia Pavlou, under license CC BY-NC 4.0.

 
Παράνομη η αιχμαλώτιση χελώνων!

Εάν δεν σας έχουν πείσει όλα τα παραπάνω στο να μην αιχμαλωτίσετε μια χελώνα από τη φύση, ίσως σας πείσει ο… νόμος. Όλες οι χελώνες της Ελλάδας είναι αυστηρά προστατευόμενα είδη, και έτσι, απαγορεύεται η αιχμαλώτιση, η μεταφορά, η θανάτωση, ακόμα και η όχλησή τους. Όποιοι βρεθούν να έχουν στην κατοχή τους άγρια χελώνα, περιορισμένη σε σπίτια, κήπους, πυλωτές, πρασιές και μπαλκόνια, κινδυνεύουν με τσουχτερά πρόστιμα από το δασαρχείο.

 

Ας πούμε όχι στην αιχμαλωσία και το εμπόριο άγριων ζώων λοιπόν, και ας συνεισφέρουμε στην ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση των γύρω μας, μοιράζοντας άρθρα σαν και αυτό.

 

Οι νόμοι που προστατεύουν όλα τα αυτόχθονα είδη χελώνας της Ελλάδας είναι οι παρακάτω:

α) Σύμβαση της Βέρνης

β) Κοινοτική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1992

γ) Προεδρικό Διάταγμα υπ’αριθμόν 67, ΦΕΚ 23/Α/30-1-81

δ) Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων με Εξαφάνιση ειδών της άγριας πανίδας και χλωρίδας (CITES)

 

 

Σύνταξη κειμένου: Ηλίας Στραχίνης – Βιολόγος

Πρώτη δημοσίευση: 27/04/2009
Τελευταία ενημέρωση: 14/01/2025

Σχετικά Άρθρα:

Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια!

Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια!   Δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος της χώρας μας σήμερα που να μην έχει ακούσει, έστω και μία φορά χαρακτηριστικά, ότι «οι οικολόγοι», λίγο πιο έξω

Read More »
error: Content is protected !!