
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας Στην Ελλάδα υπάρχουν συνολικά 23 είδη φιδιών και 6 είδη άποδων σαυρών που
Άλλες Ονομασίες
Συνώνυμα
Triturus vulgaris schmidtleri
Tαξινόμηση
Ομοταξία: Ερπετά > Τάξη: Λεπιδωτά > Υπόταξη: Σαύρια > Οικογένεια: Lacertidae > Γένος: Algyroides
Υποείδη στην Ελλάδα: Μονοτυπικό (χωρίς υποείδη).
Εξάπλωση στην Ελλάδα
Ενδημικό είδος της Ελλάδας: Πελοπόννησος, Κεφαλονιά, Ιθάκη, Ζάκυνθος, νησίδα Σταμφάνη (Στροφάδες), Σαπιέντζα Μεσσηνίας, νησίδα Ψηλή (Αργολικός κόλπος).
Περιγραφή
Μήκος σώματος έως και 5 cm χωρίς την ουρά, η οποία έχει περίπου το διπλάσιο μήκος. Φυλετικός διμορφισμός: Τα θηλυκά έχουν ενιαίο καφέ χρώμα ραχιαία, ενώ τα αρσενικά έχουν καφέ-λαδί χρώμα στη ράχη, μαύρες πλευρές με υπόλευκες, κίτρινες, πράσινες ή τιρκουάζ κηλίδες (ανάλογα και τον πληθυσμό) και δύο φωτεινές γραμμές πλευροραχιαία, παράλληλες με το σώμα, που ξεκινούν από το μάτι κα καταλήγουν στη βάση της ουράς. Τραχύ δέρμα με φολίδες έντονα τροπιδωτές, ίδιου μεγέθους τόσο στη ράχη όσο και στις πλευρές, σε αντίθεση με τη Σαύρα του Ιονίου που στις πλευρές φέρει μικρότερες φολίδες από αυτές της ράχης.
Βιότοπος / Ενδιαίτημα
Σε σχετική ποικιλία ενδιαιτημάτων όπως μακκί, θαμνότοπους, δάση με ανοίγματα, ελαιώνες, περιβόλια και αυλές. Από το ύψος της θάλασσας έως 1200 m υψόμετρο.
Βιολογία / Συμπεριφορά
Ημερόβια, ευκίνητη και εδαφόβια κυρίως σαύρα. Παρατηρείται κυρίως την άνοιξη και το φθινόπωρο, καθώς το καλοκαίρι συνήθως αποφεύγει τον ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Συχνά σκαρφαλώνει σε κορμούς δέντρων για να λιαστεί. Συνήθως κινείται κάτω από στρώση πεσμένων φύλλων ώστε να μπορεί να κυνηγάει τη λεία της, ενώ είναι ταυτόχρονα κρυμμένη από θηρευτές. Η περίοδος αναπαραγωγής είναι μεταξύ Μαρτίου και Ιουλίου. Τα θηλυκά γεννούν 4-8 αυγά τα οποία εκκολάπτονται στα μέσα και τέλη καλοκαιριού. Έχει τη δυνατότητα να κόβει την ουρά κατά βούληση, όταν συλληφθεί από θηρευτή (αυτοτομία). Σε αυτή την περίπτωση η κομμένη ουρά ξεκινά να κινείται σπασμωδικά, κάτι που μπορεί να αποσπάσει την προσοχή του θηρευτή και να δώσει χρόνο στο ζώο να δραπετεύσει.
Διατροφή
Τρέφεται με όλων των ειδών τα ασπόνδυλα (μικρά γαστερόποδα, σκουλήκια, έντομα, αράχνες, κτλ.) σε μέγεθος που μπορεί να καταπιεί.
Δηλητήριο / Τοξίνες
Δεν διαθέτει, όπως άλλωστε και όλες οι σαύρες της Ευρώπης. Εντελώς ακίνδυνο ερπετό.
Απειλές / Πιέσεις
Η υποβάθμιση και η καταστροφή των ενδιαιτημάτων λόγω οικιστικής, τουριστικής, βιομηχανικής και αγρο-κτηνοτροφικής ανάπτυξης ή ρύπανσης, οι δρόμοι, οι πυρκαγιές και οι αδέσποτες γάτες, είναι οι κύριες απειλές και πιέσεις του είδους.
Καθεστώς κινδύνου
Αξιολογείται ως είδος Χαμηλού Κινδύνου (LC) στην Κόκκινη Λίστα της IUCN (2024) και στον Κόκκινο Κατάλογο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2023).
Καθεστώς προστασίας
Προστατεύεται από:
α) την Κοινοτική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Παράρτημα IV)
β) το Προεδρικό Διάταγμα υπ’αρ. 67 (ΦΕΚ 23/Α/30-1-81, Πίνακας Β’)
γ) τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα II)
Βιβλιογραφικές αναφορές στο κείμενο
1. Bowles, P. (2024). Algyroides moreoticus. The IUCN Red List of Threatened Species 2024: e.T61465A137846475.
2. Bowles, P. (2023). Algyroides moreoticus. The Greek Red List of Threatened Species. Available at redlist.necca.gov.gr.
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας Στην Ελλάδα υπάρχουν συνολικά 23 είδη φιδιών και 6 είδη άποδων σαυρών που
Μην αιχμαλωτίζεις χελώνες από τη φύση! Οι χελώνες είναι για τους περισσότερους τα πιο συμπαθητικά ερπετά. Αυτή η φιλική τους όψη όμως, σε συνδυασμό
Ποια τα δηλητηριώδη ερπετά στην Ελλάδα; Στην Ελλάδα μπορεί κανείς να συναντήσει περισσότερα από 70 είδη ερπετών! Από αυτά, μόνο 7 είναι δηλητηριώδη και
Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια! Δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος της χώρας μας σήμερα που να μην έχει ακούσει, έστω και μία φορά χαρακτηριστικά, ότι
Πώς να κρατήσω τα φίδια μακριά από το σπίτι; Παρ’ όλο που τα περισσότερα φίδια στη χώρα μας είναι ακίνδυνα, οι περισσότεροι άνθρωποι λόγω
Δάγκωμα φιδιού – Πρόληψη και Πρώτες Βοήθειες Συμπτώματα Τα πρώτα συμπτώματα μετά από ένα δηλητηριώδες δάγκωμα είναι έντονος πόνος και οίδημα (πρήξιμο) στο σημείο