Σαύρα του Μοριά

Algyroides moreoticus Bibron & Bory de Saint-Vincent, 1833

Άλλες Ονομασίες

Συνώνυμα

Triturus vulgaris schmidtleri

Tαξινόμηση

Ομοταξία: Ερπετά > Τάξη: Λεπιδωτά > Υπόταξη: Σαύρια > Οικογένεια: Lacertidae > Γένος: Algyroides

Υποείδη στην Ελλάδα: Μονοτυπικό (χωρίς υποείδη).

 

Εξάπλωση στην Ελλάδα

Ενδημικό είδος της Ελλάδας: Πελοπόννησος, Κεφαλονιά, Ιθάκη, Ζάκυνθος, νησίδα Σταμφάνη (Στροφάδες), Σαπιέντζα Μεσσηνίας, νησίδα Ψηλή (Αργολικός κόλπος).

 

Περιγραφή

Μήκος σώματος έως και 5 cm χωρίς την ουρά, η οποία έχει περίπου το διπλάσιο μήκος. Φυλετικός διμορφισμός: Τα θηλυκά έχουν ενιαίο καφέ χρώμα ραχιαία, ενώ τα αρσενικά έχουν καφέ-λαδί χρώμα στη ράχη, μαύρες πλευρές με υπόλευκες, κίτρινες, πράσινες ή τιρκουάζ κηλίδες (ανάλογα και τον πληθυσμό) και δύο φωτεινές γραμμές πλευροραχιαία, παράλληλες με το σώμα, που ξεκινούν από το μάτι κα καταλήγουν στη βάση της ουράς. Τραχύ δέρμα με φολίδες έντονα τροπιδωτές, ίδιου μεγέθους τόσο στη ράχη όσο και στις πλευρές, σε αντίθεση με τη Σαύρα του Ιονίου που στις πλευρές φέρει μικρότερες φολίδες από αυτές της ράχης.

Φωτογραφίες είδους

(Σημαντικό: Ο χρωματισμός μπορεί να ποικίλει αρκετά μεταξύ των ατόμων του είδους, ή να διαφέρει μεταξύ των ανήλικων και των ενήλικων ζώων. Κάντε κλικ στις εικόνες για περισσότερες πληροφορίες).

Βιότοπος / Ενδιαίτημα

Σε σχετική ποικιλία ενδιαιτημάτων όπως μακκί, θαμνότοπους, δάση με ανοίγματα, ελαιώνες, περιβόλια και αυλές. Από το ύψος της θάλασσας έως 1200 m υψόμετρο.

 

Βιολογία / Συμπεριφορά

Ημερόβια, ευκίνητη και εδαφόβια κυρίως σαύρα. Παρατηρείται κυρίως την άνοιξη και το φθινόπωρο, καθώς το καλοκαίρι συνήθως αποφεύγει τον ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Συχνά σκαρφαλώνει σε κορμούς δέντρων για να λιαστεί. Συνήθως κινείται κάτω από στρώση πεσμένων φύλλων ώστε να μπορεί να κυνηγάει τη λεία της, ενώ είναι ταυτόχρονα κρυμμένη από θηρευτές. Η περίοδος αναπαραγωγής είναι μεταξύ Μαρτίου και Ιουλίου. Τα θηλυκά γεννούν 4-8 αυγά τα οποία εκκολάπτονται στα μέσα και τέλη καλοκαιριού. Έχει τη δυνατότητα να κόβει την ουρά κατά βούληση, όταν συλληφθεί από θηρευτή (αυτοτομία). Σε αυτή την περίπτωση η κομμένη ουρά ξεκινά να κινείται σπασμωδικά, κάτι που μπορεί να αποσπάσει την προσοχή του θηρευτή και να δώσει χρόνο στο ζώο να δραπετεύσει.

 

Διατροφή

Τρέφεται με όλων των ειδών τα ασπόνδυλα (μικρά γαστερόποδα, σκουλήκια, έντομα, αράχνες, κτλ.) σε μέγεθος που μπορεί να καταπιεί.

 

Δηλητήριο / Τοξίνες

Δεν διαθέτει, όπως άλλωστε και όλες οι σαύρες της Ευρώπης. Εντελώς ακίνδυνο ερπετό.

 

Απειλές / Πιέσεις

Η υποβάθμιση και η καταστροφή των ενδιαιτημάτων λόγω οικιστικής, τουριστικής, βιομηχανικής και αγρο-κτηνοτροφικής ανάπτυξης ή ρύπανσης, οι δρόμοι, οι πυρκαγιές και οι αδέσποτες γάτες, είναι οι κύριες απειλές και πιέσεις του είδους.

 

Καθεστώς κινδύνου

Αξιολογείται ως είδος Χαμηλού Κινδύνου (LC) στην Κόκκινη Λίστα της IUCN (2024) και στον Κόκκινο Κατάλογο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2023).

 

Καθεστώς προστασίας

Προστατεύεται από:

α) την Κοινοτική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Παράρτημα IV)

β) το Προεδρικό Διάταγμα υπ’αρ. 67 (ΦΕΚ 23/Α/30-1-81, Πίνακας Β’)

γ) τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα II)

 

Βιβλιογραφικές αναφορές στο κείμενο

1. Bowles, P. (2024). Algyroides moreoticus. The IUCN Red List of Threatened Species 2024: e.T61465A137846475. 

2. Bowles, P. (2023). Algyroides moreoticus. The Greek Red List of Threatened Species. Available at redlist.necca.gov.gr.


Κάλεσμα αρσενικών:


Καθεστώς Κινδύνου:


Καθεστώς Προστασίας:

Συγγενικά είδη:

Μήκος σώματος έως και 7cm χωρίς την ουρά, η οποία έχει περίπου το διπλάσιο μήκος. Ο χρωματισμός διαφέρει μεταξύ των φύλων αλλά και των υποειδών. Και στα δύο υποείδη τα θηλυκά έχουν παρόμοια εμφάνιση...

Σχετικά Άρθρα:

Articles

Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια!

Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια!   Δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος της χώρας μας σήμερα που να μην έχει ακούσει, έστω και μία φορά χαρακτηριστικά, ότι

Read More »
error: Content is protected !!