
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας Στην Ελλάδα υπάρχουν συνολικά 23 είδη φιδιών και 6 είδη άποδων σαυρών που
Άλλες Ονομασίες
Σαμιώτικη Σαύρα, Σαύρα της Ικαρίας, Σαύρα της Σάμου
Συνώνυμα
Lacerta anatolica
Tαξινόμηση
Ομοταξία: Ερπετά > Τάξη: Λεπιδωτά > Υπόταξη: Σαύρια > Οικογένεια: Lacertidae > Γένος: Anatololacerta
Υποείδη στην Ελλάδα: Μονοτυπικό (χωρίς υποείδη).
Εξάπλωση στην Ελλάδα
Σάμος, Ικαρία, Θύμαινα.
Περιγραφή
Μέγιστο μήκος σώματος έως 7,5 cm χωρίς την ουρά, η οποία έχει περίπου το διπλάσιο μήκος. Σώμα ελαφρώς νωτοκοιλιακά πεπλατυσμένο. Το βασικό χρώμα της ράχης είναι ανοιχτό ή/και σκούρο καφέ, με διάσπαρτα ανοιχτόχρωμα στίγματα σε σώμα και άκρα. Κατά κανόνα δύο ανοιχτόχρωμες γραμμές διατρέχουν το σώμα πλευροραχιαία, ξεκινώντας από το κεφάλι και φτάνοντας έως τη βάση της ουράς, ενώ συχνά συνεχίζουν και επάνω στην ουρά. Ο λαιμός των ενήλικων μπορεί να είναι υπόλευκος, πορτοκαλί ή κοκκινωπός, ενώ των ανήλικων είναι λευκός/υπόλευκος. Τα νεαρά άτομα έχουν ουρά έντονου τιρκουάζ χρώματος το οποίο ατονεί όσο μεγαλώνουν σε ηλικία.
Βιότοπος / Ενδιαίτημα
Προτιμά κυρίως βραχώδη ενδιαιτήματα με πλούσια βλάστηση, συνήθως κατά μήκος ρεμάτων παρουσία φυλλοβόλων δέντρων, συχνά όμως τη συναντάμε και σε πιο ξηρές περιοχές, ακόμα και κοντά ή μέσα σε κατοικημένες περιοχές. Από το ύψος της θάλασσας μέχρι μεγάλα υψόμετρα των νησιών σε κατάλληλο βιότοπο.
Βιολογία/Συμπεριφορά
Ημερόβια σαύρα που δραστηριοποιείται σχεδόν όλο τον χρόνο, ακόμα και τον χειμώνα στις ζεστές ηλιόλουστες ημέρες, ενώ αποσύρεται στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Σκαρφαλώνει επιδέξια σε θάμνους, κορμούς, ξερολιθιές, βράχους και πρανή. Ζευγαρώνει την άνοιξη και το καλοκαίρι, συνήθως από τον Απρίλιο έως τα μέσα καλοκαιριού. Τα θηλυκά γεννούν δύο φορές το χρόνο από 3-8 αυγά τη φορά. Όπως οι περισσότερες σαύρες, έχει τη δυνατότητα να κόβει την ουρά κατά βούληση, όταν συλληφθεί από θηρευτή (αυτοτομία). Σε αυτή την περίπτωση η κομμένη ουρά ξεκινά να κινείται σπασμωδικά, κάτι που μπορεί να αποσπάσει την προσοχή του θηρευτή και να δώσει χρόνο στο ζώο να δραπετεύσει.
Διατροφή
Τρέφεται με όλων των ειδών τα ασπόνδυλα (μικρά γαστερόποδα, σκουλήκια, έντομα, αράχνες, κτλ.) σε μέγεθος που μπορεί να καταπιεί, αλλά και με μικρότερες σαύρες.
Δηλητήριο/Τοξίνες
Δεν διαθέτει, όπως άλλωστε και όλες οι σαύρες της Ευρώπης. Εντελώς ακίνδυνο ερπετό.
Απειλές / Πιέσεις
Η υποβάθμιση και η καταστροφή των ενδιαιτημάτων λόγω οικιστικής, τουριστικής, βιομηχανικής και αγρο-κτηνοτροφικής ανάπτυξης ή ρύπανσης, οι δρόμοι, οι πυρκαγιές και οι αδέσποτες γάτες, είναι οι κύριες απειλές και πιέσεις του είδους.
Καθεστώς κινδύνου
Αξιολογείται ως είδος Χαμηλού Κινδύνου (LC) στην Κόκκινη Λίστα της IUCN (2024) και ως Σχεδόν Απειλούμενο (NT) στον Κόκκινο Κατάλογο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2023).
Καθεστώς προστασίας
Προστατεύεται από:
α) τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα III)
Βιβλιογραφικές αναφορές στο κείμενο
1. Çiçek, K., Dimaki, M., Deimezis-Tsikoutas, A., Ioannidis, I., Lymberakis, P., Strachinis, I. & Stratakis, E. (2024). Anatololacerta anatolica. The IUCN Red List of Threatened Species 2024: e.T210079094A137852072.
2. Dimaki, M. (2023). Anatololacerta anatolica. The Greek Red List of Threatened Species. Available at redlist.necca.gov.gr.
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας Στην Ελλάδα υπάρχουν συνολικά 23 είδη φιδιών και 6 είδη άποδων σαυρών που
Μην αιχμαλωτίζεις χελώνες από τη φύση! Οι χελώνες είναι για τους περισσότερους τα πιο συμπαθητικά ερπετά. Αυτή η φιλική τους όψη όμως, σε συνδυασμό
Ποια τα δηλητηριώδη ερπετά στην Ελλάδα; Στην Ελλάδα μπορεί κανείς να συναντήσει περισσότερα από 70 είδη ερπετών! Από αυτά, μόνο 7 είναι δηλητηριώδη και
Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια! Δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος της χώρας μας σήμερα που να μην έχει ακούσει, έστω και μία φορά χαρακτηριστικά, ότι
Πώς να κρατήσω τα φίδια μακριά από το σπίτι; Παρ’ όλο που τα περισσότερα φίδια στη χώρα μας είναι ακίνδυνα, οι περισσότεροι άνθρωποι λόγω
Δάγκωμα φιδιού – Πρόληψη και Πρώτες Βοήθειες Συμπτώματα Τα πρώτα συμπτώματα μετά από ένα δηλητηριώδες δάγκωμα είναι έντονος πόνος και οίδημα (πρήξιμο) στο σημείο