Βιότοπος / Ενδιαίτημα

Συναντάται σε στάσιμα ρηχά νερά, όπως σε λιμνία, πλημμυρισμένες εκτάσεις, τέλματα, κτλ. Στην Ελλάδα εντοπίζεται από το ύψος της θάλασσας έως 50 m υψόμετρο, ενώ σε ολόκληρη την κατανομή του είδους φτάνει έως τα 750 m υψόμετρο (Τσεχία).

Βιολογία / Συμπεριφορά

Πολύ δειλός φρύνος που καταδύεται αμέσως στο νερό μόλις αντιληφθεί κίνδυνο. Η αναπαραγωγή ξεκινά αργά την άνοιξη και συνεχίζει και το καλοκαίρι και τα θηλυκά γεννούν αρκετές φορές μικρές συστάδες αυγών, λιγότερων των 30, έως και 300 αυγά συνολικά σε όλη την αναπαραγωγική περίοδο. Τα θηλυκά συνήθως ζευγαρώνουν κάθε 2 χρόνια. Όταν απειληθεί καμπυλώνει το σώμα και τα άκρα του προς τα πάνω, κρύβοντας τα μάτια με τα μπροστινά άκρα, ενώ ταυτόχρονα επιδεικνύει τα έντονα χρώματα της κοιλιάς του, προειδοποιώντας έτσι για το τοξικό υγρό που μπορεί να εκκρίνει. Δραστηριοποιείται από νωρίς την άνοιξη έως αργά το φθινόπωρο, τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα, και πέφτει σε λήθαργο κάτω από πέτρες και αντικείμενα στις δυσμενείς συνθήκες πολύ υψηλών ή χαμηλών θερμοκρασιών και ξηρασίας. Ωριμάζει σεξουαλικά μεταξύ του 2ου και 4ου έτους της ηλικίας του ενώ μπορεί να ξεπεράσει τα 12 χρόνια ζωής.

Διατροφή

Τρέφεται με όλων των ειδών τα ασπόνδυλα (μικρά γαστερόποδα, σκουλήκια, έντομα, κτλ.) σε μέγεθος που μπορεί να καταπιεί.

Δηλητήριο / Τοξίνες

Εκκρίνει σχετικά ήπιες τοξίνες από αδένες του δέρματος αν απειληθεί. Οι δραστικές ουσίες που έχουν εντοπιστεί είναι οι Μπομπισίνη (bombesin) και η σεροτονίνη (5-υδροξυτρυπταμίνη – 5-hydroxytryptamine) (Forrester, 2018). Πολύ σπάνια προκαλεί ερεθισμό σε επαφή με το δέρμα σε ευαίσθητα άτομα, ενώ προκαλεί ερεθισμό σε επαφή με τα μάτια και συμπτώματα δηλητηρίασης στην περίπτωση της κατάποσης.

Απειλές / Πιέσεις

Υποβάθμιση και καταστροφή των βιοτόπων του είδους, ρύπανση ή/και αποξήρανση των επιφανειακών υδάτων που χρησιμοποιούνται ως θέσεις αναπαραγωγής, η εισαγωγή ξενικών ειδών (κυρίως ψαριών), κλιματική αλλαγή και δρόμοι, είναι οι κύριες απειλές και πιέσεις του είδους.

Καθεστώς κινδύνου

Αξιολογείται ως είδος Χαμηλού Κινδύνου (LC) στην Κόκκινη Λίστα της IUCN (2023) και ως Κινδυνεύον (EN) στον Κόκκινο Κατάλογο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2023).

Καθεστώς προστασίας

Η Κοκκινομπομπίνα προστατεύεται από:

α) την Κοινοτική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Παραρτήματα II και IV)

β) τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα II)

Βιβλιογραφικές αναφορές στο κείμενο

1. Forrester, M.B.BS. (2018). Pediatric Exposures to Bombina Toads Reported to Poison Centers. Pediatric Emergency Care, 34(1): 25-26.

2. IUCN SSC Amphibian Specialist Group (2023). Bombina bombina. The IUCN Red List of Threatened Species 2021: e.T2865A89699662.

3. Kypraios, S.V. (2023). Bombina bombina. The Greek Red List of Threatened Species. Available at redlist.necca.gov.gr.