Άλλες Ονομασίες
Αμπελοβάτραχος
Συνώνυμα
Hyla arborea orientalis
Tαξινόμηση
Ομοταξία: Αμφίβια > Τάξη: Άνουρα > Οικογένεια: Hylidae > Γένος: Hyla
Πρόσφατες ταξινομικές αλλαγές: Πρόσφατες μοριακές μελέτες ανήγαγαν το πρώην υποείδος Hyla arborea orientalis σε είδος.
Υποείδη: Μονοτυπικό (χωρίς υποείδη).
Εξάπλωση στην Ελλάδα
Νομός Έβρου, Λέσβος, Χίος, Σάμος, Κως, Ρόδος. Ο πληθυσμός της Σαμοθράκης χρειάζεται ταυτοποίηση γενετικά.
Περιγραφή
Μέγιστο μήκος σώματος έως και πέντε εκατοστά, συνήθως όμως μικρότερο. Το χρώμα της ράχης είναι τυπικά έντονο πράσινο-λαχανί, ενώ έχει την ικανότητα να αλλάζει χρώματα μεταξύ του γκρίζου, του πράσινου και του σκούρου καφέ, έως σχεδόν μαύρο. Μία σκούρη καφέ λωρίδα (ενίοτε με άσπρο περίγραμμα) διατρέχει τις πλευρές ξεκινώντας από το ρουθούνι και συνεχίζοντας έως και τα πίσω άκρα. Κοντά στη βάση των πίσω άκρων η λωρίδα αυτή ανασηκώνεται και σχηματίζει έναν λεπτό βρόχο, ευδιάκριτο ακόμα και όταν τα πόδια είναι διπλωμένα. Οι άκρες των δαχτύλων φέρουν βεντούζες (κοτύλες προσκόλλησης) οι οποίες του δίνουν τη δυνατότητα να αναρριχάται ακόμα και σε λείες επιφάνειες. Φυλετικός διμορφισμός: Τα αρσενικά φέρουν έναν κίτρινο-καφέ φωνητικό σάκο στον λαιμό, ενώ ο λαιμός των θηλυκών είναι λευκός. Επίσης, τα θηλυκά γίνονται μεγαλύτερα από τα αρσενικά στο μέγιστό τους μέγεθος.
Φωτογραφίες είδους
(Σημαντικό: Ο χρωματισμός μπορεί να ποικίλει αρκετά μεταξύ των ατόμων του είδους, ή να διαφέρει μεταξύ των ανήλικων και των ενήλικων ζώων. Κάντε κλικ στις εικόνες για περισσότερες πληροφορίες).
Βιότοπος / Ενδιαίτημα
Συναντάται σε μεγάλη ποικιλία βιότοπων παρουσία στάσιμου ή ελαφρώς ρέοντος νερού, εποχικού ή μόνιμου, και πυκνής βλάστησης.
Βιολογία / Συμπεριφορά
Κυρίως νυκτόβιος βάτραχος που σπάνια δραστηριοποιείται και την ημέρα. Την ημέρα συνήθως ξεκουράζεται επάνω σε φύλλα και λείες επιφάνιες, όπου κολλάει με διπλωμένα τα άκρα πάνω στο σώμα του. Αναρριχάται επιδέξια και μπορεί να βρεθεί έως και 10 μέτρα ψηλότερα από το έδαφος. Κατά την αναπαραγωγική περίοδο, νωρίς την άνοιξη, τα αρσενικά μπαίνουν στο νερό και καλούν τα θηλυκά προς ζευγάρωμα με τον πολύ δυνατό κοασμό τους. Ανεβαίνουν στην πλάτη των θηλυκών αγκαλιάζοντάς τα, γονιμοποιώντας τα αυγά των θηλυκών τα οποία γεννούν έως και περισσότερα από 1500 στο σύνολο, σε αρκετές συστάδες που περιέχουν από μερικά έως και 60 αυγά η κάθε μία. Ωριμάζει σεξουαλικά μεταξύ 1 και 2 ετών, ενώ μπορεί να ζήσει έως και 15 χρόνια. Το δέρμα του εκκρίνει τοξίνες προς αποτροπή των θηρευτών.
Διατροφή
Τρέφεται με όλων των ειδών τα ασπόνδυλα (μικρά γαστερόποδα, σκουλήκια, έντομα, κτλ.) σε μέγεθος που μπορεί να καταπιεί.
Δηλητήριο / Τοξίνες
Το δέρμα του φέρει αδένες που εκκρίνουν μικρές ποσότητες νευροτοξινών. Οι τοξίνες αυτές είναι ακίνδυνες για τον άνθρωπο όταν έρθουν σε επαφή με το δέρμα, μπορεί όμως να προκαλέσουν έντονο ερεθισμό σε επαφή με τα μάτια και με ασυνέχειες του δέρματος και συστημικά συμπτώματα στην περίπτωση της κατάποσης.
Απειλές / Πιέσεις
Υποβάθμιση και καταστροφή των βιοτόπων του είδους, ρύπανση ή/και αποξήρανση των επιφανειακών υδάτων που χρησιμοποιούνται ως θέσεις αναπαραγωγής, εισαγωγή ξενικών ειδών (κυρίως ψαριών), κλιματική αλλαγή, δρόμοι και αδέσποτες γάτες, είναι οι κύριες απειλές και πιέσεις του είδους.
Καθεστώς κινδύνου
Αξιολογείται ως είδος Χαμηλού Κινδύνου (LC) στην Κόκκινη Λίστα της IUCN (2022) και στον Κόκκινο Κατάλογο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2023).
Καθεστώς προστασίας
Ο Ανατολικός Δενδροβάτραχος προστατεύεται από:
α) την Κοινοτική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Παράτημα IV)
β) το Προεδρικό Διάταγμα υπ’αρ.67 (ΦΕΚ 23/Α/30-1-81, Πίνακας Β’)
γ) τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα II)
Βιβλιογραφικές αναφορές στο κείμενο
1. IUCN SSC Amphibian Specialist Group. 2022. Hyla orientalis. The IUCN Red List of Threatened Species 2022: e.T82494309A174180490.
2. Toli, E.A. (2023). Hyla orientalis. The Greek Red List of Threatened Species. Available at redlist.necca.gov.gr.
Κάλεσμα αρσενικών:
Καθεστώς Κινδύνου:
Καθεστώς Προστασίας:
Απειλές μολυσματικών ασθενειών για τα αμφίβια στην Ελλάδα: Ευρήματα και οδηγίες βιοασφάλειας και απολύμανσης Ο χυτριδιομύκητας Batrachochytrium είναι μύκητας με ασιατική προέλευση που
Μύθος ή… πραγματικότητα; Οι μύθοι για τα ερπετά και τα αμφίβια στην Ελλάδα είναι τόσοι πολλοί, που θα μπορούσαν να γεμίσουν τις σελίδες ενός
Ποια τα δηλητηριώδη ερπετά στην Ελλάδα; Στην Ελλάδα μπορεί κανείς να συναντήσει περισσότερα από 70 είδη ερπετών! Από αυτά, μόνο 7 είναι δηλητηριώδη και
Πόσο ωφέλιμα είναι τα ερπετά και τα αμφίβια για τον άνθρωπο; Συχνά τίθεται το ερώτημα του πόσο ωφέλιμο για εμάς μπορεί να είναι ένα
by Sofia Tazoglou
