
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας Στην Ελλάδα υπάρχουν συνολικά 23 είδη φιδιών και 6 είδη άποδων σαυρών που
Άλλες Ονομασίες
Συνώνυμα
Rana cerigensis
Tαξινόμηση
Ομοταξία: Αμφίβια > Τάξη: Άνουρα > Οικογένεια: Ranidae > Γένος: Pelophylax
Πρόσφατες ταξινομικές αλλαγές: Αρκετές πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν ότι οι πληθυσμοί της Καρπάθου και της Ρόδου συνιστούν ρηχούς εξελικτικούς κλάδους εντός του είδους Pelophylax bedriagae (Ασιατικός Βάτραχος) και ως εκ τούτου θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως υποείδος του Ασιατικού Βατράχου και όχι ως ξεχωριστό είδος. Στη παρούσα σελίδα παρουσιάζεται ως ξεχωριστό είδος έως ότου πιο ισχυρά δεδομένα και πιο ολοκληρωμένες μελέτες δημοσιευτούν.
Υποείδη στην Ελλάδα: Μονοτυπικό (χωρίς υποείδη).
Εξάπλωση στην Ελλάδα
Ενδημικό είδος: Κάρπαθος, Ρόδος.
Περιγραφή
Μέγιστο μήκος έως και 7 cm, συνήθως μικρότερος. Ραχιαίο χρώμα γκρι, σταχτί, λαδί ή ανοιχτό καφέ, με ή χωρίς σκουρότερες κηλίδες σε σώμα και άκρα. Μάτια χρυσαφί χρώματος. Σχετικά άτονη πλευροραχιαία πτυχή αλλά καλά διακριτή τυμπανική μεμβράνη. Φυλετικός διμορφισμός: Τα θηλυκά φτάνουν σε μεγαλύτερο μέγεθος από τα αρσενικά. Τα αρσενικά σχηματίζουν γκρίζους-μαύρους συζευκτικούς τύλους στα δάχτυλα την περίοδο της αναπαραγωγής, έχουν πιο ογκώδεις πήχεις και έχουν δύο γκρίζους φωνητικούς σάκους στις άκρες τους στόματος.
Βιότοπος / Ενδιαίτημα
Στην Κάρπαθο απαντά σε ελάχιστα μόνο σημεία στα βόρεια του νησιού, σε εποχικές ρεματιές. Στη Ρόδο απαντά σε μεγαλύτερες πυκνότητες σχεδόν όπου υπάρχουν φυσικοί ή τεχνητοί υδάτινοι όγκοι.
Βιολογία / Συμπεριφορά
Δραστηριοποιείται τόσο την ημέρα, όσο και τη νύχτα. Συχνά παρατηρείται να λιάζεται δίπλα στους υδάτινους όγκους και να βουτά αμέσως μέσα στο νερό όταν πλησιαστεί και νιώσει απειλή. Βρίσκεται κοντά και μέσα στο νερό καθόλη τη διάρκεια του έτους. Η αναπαραγωγή λαμβάνει μέρος την άνοιξη. Τα αρσενικά κοάζουν πολύ δυνατά μέσα στο νερό καλώντας τα θηλυκά προς ζευγάρωμα. Αγκαλιάζουν τα θηλυκά και γονιμοποιούν τα αυγά τους καθώς αυτά εξέρχονται από την κλοάκη του θηλυκού μέσα στο νερό. Τα θηλυκά γεννούν αρκετές συστάδες που περιέχουν εκατοντάδες αυγά κολλημένα σε σχήμα μπάλας. Πέφτει σε λήθαργο συχνά μέσα στη λάσπη του πυθμένα υδάτινων όγκων όταν οι συνθήκες είναι δυσμενείς, όπως σε χαμηλές θερμοκρασίες (χαμηλότερες των 7° C) και περιόδους έντονης ξηρασίας. Η οικολογία του είδους δεν είναι πολύ γνωστή και χρειάζεται περαιτέρω μελέτη.
Διατροφή
Τρέφεται με όλων των ειδών τα ασπόνδυλα (μικρά γαστερόποδα, σκουλήκια, έντομα, κτλ.) σε μέγεθος που μπορεί να καταπιεί.
Δηλητήριο / Τοξίνες
Δεν διαθέτει.
Απειλές / Πιέσεις
Υποβάθμιση και καταστροφή των βιοτόπων του είδους λόγω οικιστικής, τουριστικής και αγρο-κτηνοτροφικής ανάπτυξης, ρύπανση ή/και αποξήρανση των επιφανειακών υδάτων που χρησιμοποιούνται ως θέσεις αναπαραγωγής, κλιματική αλλαγή, δρόμοι και αδέσποτες γάτες και σκύλοι, είναι οι κύριες απειλές και πιέσεις του είδους. Στην Κάρπαθο οι κατάλληλοι βιότοποι είναι ελάχιστοι και το είδος απειλείται άμεσα με εξαφάνιση κυρίως λόγω περιορισμένου βιότοπου και λειψυδρίας.
Καθεστώς κινδύνου
Αξιολογείται ως είδος Κινδυνεύον (EN) στην Κόκκινη Λίστα της IUCN (2024) και στον Κόκκινο Κατάλογο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2023).
Καθεστώς προστασίας
Προστατεύεται από:
α) τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα IΙI)
Βιβλιογραφικές αναφορές στο κείμενο
1. Spaneli, V. & Sotiropoulos, K. (2024). Pelophylax cerigensis. The IUCN Red List of Threatened Species 2024: e.T58567A229002159.
2. Spaneli, V. & Sotiropoulos, K. (2023). Pelophylax cerigensis. The Greek Red List of Threatened Species. Available at redlist.necca.gov.gr.
Πώς να ξεχωρίζεις τις οχιές από τα ακίνδυνα φίδια της Ελλάδας Στην Ελλάδα υπάρχουν συνολικά 23 είδη φιδιών και 6 είδη άποδων σαυρών που
Μην αιχμαλωτίζεις χελώνες από τη φύση! Οι χελώνες είναι για τους περισσότερους τα πιο συμπαθητικά ερπετά. Αυτή η φιλική τους όψη όμως, σε συνδυασμό
Ποια τα δηλητηριώδη ερπετά στην Ελλάδα; Στην Ελλάδα μπορεί κανείς να συναντήσει περισσότερα από 70 είδη ερπετών! Από αυτά, μόνο 7 είναι δηλητηριώδη και
Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια! Δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος της χώρας μας σήμερα που να μην έχει ακούσει, έστω και μία φορά χαρακτηριστικά, ότι
Πώς να κρατήσω τα φίδια μακριά από το σπίτι; Παρ’ όλο που τα περισσότερα φίδια στη χώρα μας είναι ακίνδυνα, οι περισσότεροι άνθρωποι λόγω
Δάγκωμα φιδιού – Πρόληψη και Πρώτες Βοήθειες Συμπτώματα Τα πρώτα συμπτώματα μετά από ένα δηλητηριώδες δάγκωμα είναι έντονος πόνος και οίδημα (πρήξιμο) στο σημείο