Σαύρα της Σικελίας

Podarcis siculus (Rafinesque-Schmaltz, 1810)

Άλλες Ονομασίες

Ιταλική Σαύρα

Συνώνυμα

Triturus vulgaris schmidtleri

ΞΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ

 

Tαξινόμηση

Ομοταξαξία: Ερπετά > Τάξη: Λεπιδωτά > Υπόταξη: Σαύρια > Οικογένεια: Lacertidae > Γένος: Podarcis

Υποείδη στην Ελλάδα: Πιθανότατα το φερώνυμο υποείδος.

 

Εξάπλωση στην Ελλάδα

Παλαιό Φάληρο.

 

Γενικές πληροφορίες

Το είδος εξαπλώνεται στην ιταλική χερσόνησο, σε Σικελία, Σαρδηνία, Κορσική και ακτές Αδριατικής, καθώς και σε αρκετές άλλες περιοχές ανά τον κόσμο όπου έχει εισαχθεί. Η παρουσία του είδους στη χώρα μας έγινε αντιληπτή το 2014 (Adamopoulou 2015) σε παραλία του Παλαιού Φάληρου. Από τότε έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες για την εκρίζωση του πληθυσμού αυτού προτού εξαπλωθεί περισσότερο, καθώς πρόκειται για άκρως χωροκατακτητικό είδος που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα αυτόχθονα είδη σαυρών. 

Φωτογραφίες είδους

(Σημαντικό: Ο χρωματισμός μπορεί να ποικίλει αρκετά μεταξύ των ατόμων του είδους, ή να διαφέρει μεταξύ των ανήλικων και των ενήλικων ζώων. Κάντε κλικ στις εικόνες για περισσότερες πληροφορίες).

Περιγραφή

Μέγιστο μήκος σώματος έως και 9 cm, με ουρά να φτάνει το διπλάσιο περίπου μήκος. Χοντρός λαιμός και κεφάλι μεγάλο και έντονα τριγωνικό, ειδικά στα αρσενικά. Ο πληθυσμός της Αθήνας εμφανίζει μικρή ποικιλομορφία με τα περισσότερα άτομα να έχουν πράσινο χρώμα στο μπροστινό τμήμα της ράχης και πολλές σειρές από μαύρα και άσπρα στίγματα κατά μήκος του σώματος. Ο λαιμός και η κοιλιά είναι λευκού χρώματος. Χαρακτηριστικά μία φαρδιά σειρά από στίγματα διατρέχει το μέσο της ράχης. 

 

Βιότοπος / Ενδιαίτημα

Στην Ελλάδα μέχρι στιγμής καταγράφεται μόνο σε αστικά περιβάλλοντα, εντός κατοικημένων περιοχών που συνδυάζουν στοιχεία φυσικού βιοτόπου.

 

Βιολογία / Συμπεριφορά

Ημερόβια σαύρα που κινείται με ευκολία τόσο στο έδαφος όσο και επιφάνειες που σκαρφαλώνει. Έχει δειχθεί ότι εκτοπίζει τις άλλες σαύρες του γένους της (ή του μεγέθους της γενικά), ειδικά σε περιοχές που έχει εισαχθεί, και εικάζεται πως ευθύνεται για την εξαφάνιση αυτόχθονων σαυρών από νησιά των Αιολίδων Νήσων (Β της Σικελίας). Δραστηριοποιείται σχεδόν όλο τον χρόνο, όταν οι συνθήκες είναι κατάλληλες. Ζευγαρώνει την άνοιξη και τα θηλυκά γεννούν έως και 4 φορές το χρόνο 2-8 αυγά τη φορά. Ενηλικιώνεται στο 2ο ή 3ο έτος της ηλικίας της και μπορεί να ζήσει έως και 12 χρόνια (μέσος όρος 7).

 

Διατροφή

Τρέφεται με όλων των ειδών τα ασπόνδυλα (μικρά γαστερόποδα, σκουλήκια, έντομα, αράχνες, κτλ.) σε μέγεθος που μπορεί να καταπιεί, αλλά και με μικρότερες σαύρες.

 

Δηλητήριο / Τοξίνες

Δεν διαθέτει, όπως άλλωστε και όλες οι σαύρες της Ευρώπης.

 

Καθεστώς κινδύνου

Αξιολογείται ως είδος Χαμηλού Κινδύνου (LC) στην Κόκκινη Λίστα της IUCN (2024).

 

Καθεστώς προστασίας

Προστατεύεται από:

α) την Κοινοτική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Παράρτημα IV)

β) τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα II)

Προσοχή! Η προστασία αφορά τις περιοχές που το είδος κατανέμεται φυσικά και όχι τις περιοχές στις οποίες έχει εισαχθεί. Ως εκ τούτου, δεν προστατεύονται οι πληθυσμοί της χώρας μας.

 

Βιβλιογραφικές αναφορές στο κείμενο

1. Adamopoulou, C. (2015). First record of Podarcis siculus (Rafinesque-Schmaltz, 1810) from Greece. Herpetozoa 27: 187-188.

2. Bowles, P. (2024). Podarcis siculus. The IUCN Red List of Threatened Species 2024: e.T222915874A217280511.


Κάλεσμα αρσενικών:


Καθεστώς Κινδύνου:


Καθεστώς Προστασίας:

Συγγενικά είδη:

Σχετικά πρόσφατα ανακαλύφθηκε η παρουσία του είδους στην πρωτεύουσα (Spilani et al. 2018). Μικρή σαύρα που μοιάζει με τη Τοιχόσαυρα και την Αιγαιόσαυρα. Μοριακές αναλύσεις υποδεικνύουν την Ιβηρική...
Μέγιστο μήκος σώματος έως 8 cm, με ουρά να φτάνει περίπου το διπλάσιο μήκος. Τα αρσενικά μεγαλύτερα από τα θηλυκά στο μέγιστό τους μέγεθος , με πιο λεπτό σώμα και μεγαλύτερο κεφάλι αναλογικά. Τυπικά...
Μέγιστο μήκος σώματος έως 8,5 cm, με ουρά που φτάνει στο διπλάσιο περίπου μήκος. Τα αρσενικά γίνονται πιο μεγάλα από τα θηλυκά, με πολύ μεγαλύτερο κεφάλι. Τόσο τα ανήλικα και των δύο φύλων, όσο και...
Μέγιστο μήκος σώματος έως 8,5 cm, με ουρά που φτάνει στο διπλάσιο περίπου μήκος. Τα αρσενικά γίνονται πιο μεγάλα από τα θηλυκά, με πολύ μεγαλύτερο κεφάλι και έχουν μεγάλη χρωματική...
Μέγιστο μήκος σώματος έως 7,5 cm και ουρά με περίπου το διπλάσιο μήκος. Βασικό χρώμα καφέ, ανοιχτό στη ράχη και πιο σκούρο στις πλευρές. Το χρώμα μπορεί να ιριδίζει προς το πράσινο υπό συγκεκριμένες οπτικές...
Μέγιστο μήκος σώματος έως και 7,5 cm (συνήθως μικρότερο), με ουρά περίπου διπλάσια του σώματος. Παρουσιάζει έντονο φυλετικό διμορφισμό: Τα θηλυκά έχουν βασικό χρώμα καφέ, σκουρότερο στις πλευρές από...
Έχει στιβαρό σώμα, χοντρό λαιμό και μεγάλο κεφάλι. Μέγιστο μήκος σώματος έως περίπου 8 cm, με την ουρά να έχει περίπου το διπλάσιο μήκος. Παρουσιάζει φυλετικό διμορφισμό: Τα αρσενικά είναι μεγαλύτερα...
Μέγιστο μήκος σώματος έως 8 cm, με ουρά να φτάνει περίπου το διπλάσιο μήκος. Τα αρσενικά μεγαλύτερα από τα θηλυκά στο μέγιστό τους μέγεθος...
Μέγιστο μήκος έως και 7 cm, χωρίς την ουρά η οποία είναι περίπου διπλάσια του σώματος. Σε κάποιους νησιωτικούς πληθυσμούς ενδεχομένως το Μέγιστο μήκος να είναι μεγαλύτερο. Στους ηπειρωτικούς πληθυσμούς...
Μέγιστο μήκος σώματος έως 6 cm, με ουρά να φτάνει περίπου το διπλάσιο μήκος. Οι πληθυσμοί ορισμένων νησίδων παρουσιάζουν «γιγαντισμό» και εκεί το μέγιστο μήκος σώματος μπορεί...

Σχετικά Άρθρα:

Articles

Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια!

Οικολόγοι που αμολάνε… φίδια!   Δεν υπάρχει ούτε ένας κάτοικος της χώρας μας σήμερα που να μην έχει ακούσει, έστω και μία φορά χαρακτηριστικά, ότι

Read More »
error: Content is protected !!